Akciğer kanseri, özellikle de küçük hücreli dışı akciğer kanseri (KHDAK), özellikle beyne yayıldığı zaman zorlu olabilir. İlerlemiş akciğer kanseri hastalarının yaklaşık %30’u bu komplikasyonla karşı karşıyadır. Ancak hedefe yönelik tedavilerdeki son gelişmeler yeni umutlar sunuyor.
Bu sorunu çözmek için yeni, üçüncü nesil ilaçlar geliştirildi. Bu gelişmiş ilaçlar, birçok tedavinin beyin tümörlerine ulaşmasını zorlaştıran koruyucu bir kalkan olan kan-beyin bariyerini geçebilir. Bu ilaçlar sayesinde, KHDAK ve beyin metastazı olan hastalarda daha uzun hayatta kalma süreleri ve daha iyi yaşam kalitesi görülüyor.
Yakın zamanda yapılan bir araştırma, beyin metastazı olan 306 KHDAK hastasından alınan verileri analiz ederek bu yeni tedavilerin etkisini inceledi. Bu hastalar Kasım 2008 ile Eylül 2022 arasında tedavi edildi.
İşte çalışmanın ortaya çıkardığı şey:
- Progresyonsuz Sağkalım (PFS): Ortalama olarak hastalar, kanserleri kötüleşmeden yaklaşık 12,25 ay geçirdiler.
- İntrakranyal PFS (iPFS): Özellikle beyin metastazlarıyla ilgilenenler için kanser ortalama 18,5 ay boyunca kontrol altına alındı.
- Genel Hayatta Kalma (OS): Teşhisten sonraki ortalama hayatta kalma süresi 29 ay veya iki yıldan biraz fazlaydı.
Çalışmadaki hastaların çoğu (306 hastanın 254’ü) tirozin kinaz inhibitörleri (TKI’ler) olarak bilinen hedefe yönelik ilaçlarla tedavi edilirken, 51’i geleneksel kemoterapi aldı.
Çalışma ayrıca üç veya daha az beyin metastazı olan ve beynin dışına yayılmış kanser olmayan hastaların hayatta kalma oranlarının daha iyi olduğunu buldu. İlginçtir ki, beyin tümörlerinin büyüklüğü sağkalımı önemli ölçüde etkilemedi.
Özetle hedefe yönelik tedaviler, beyin metastazı olan akciğer kanseri hastalarının tedavi manzarasını değiştiriyor. Gelişmiş radyoterapi teknikleriyle birleştirilen bu yenilikçi tedaviler, hastaların daha uzun ve sağlıklı yaşamalarına yardımcı oluyor.
Adnan AYDINER